Podstawowym celem gospodarki komunalnej jest zaspokojenie zbiorowych potrzeb poprzez bieżące i nieprzerwane świadczenie powszechnie dostępnych usług. Zgodnie z Ustawą z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym należą one do zadań własnych gminy. Są wśród nich przede wszystkim: zaopatrzenie w wodę, utrzymanie kanalizacji, oczyszczanie ścieków komunalnych, utrzymanie czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Obejmują także zarządzanie ładem przestrzennym, gospodarką nieruchomościami, ochroną środowiska i gospodarką wodną. Dotyczą także utrzymania gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego i lokalnego transportu zbiorowego. Są wśród nich również budownictwo mieszkaniowe oraz utrzymanie zieleni.
Według raportu Głównego Urzędu Statystycznego, na koniec 2021 roku w sektorze „dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami, rekultywacja” zatrudnionych było 166.860 osób, a w sektorze „wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę” 119.732 osób. Oba stanowią ważne gałęzie gospodarki narodowej.